Thành phố bên bờ sông Hồng
Người viết: Th.S-KSCC: Vũ Văn Thịnh
ĐT: 8.239.970 – E mail: thinh0701@yahoo.com
Người đọc lại và bổ sung: KSCC: Phạm Đăng Ấp
Dự án TP sông Hồng được đánh giá cao về mặt ý tưởng nhưng còn nhiều câu hỏi là làm sao có thể chỉnh trị con sông Hồng vốn nổi tiếng "bất trị'' mà ngành thủy lợi đã có nhiều người giành cả đời công tác của mình để nghiên cứu mà vẫn chưa nói được là đã hiểu hết sông Hồng nhất là đoạn qua Hà Nội.
Một dự án thân thiện với sông Hồng không thể là dự án áp đê gần lại lòng sông . Sông Hồng đã ở vào thời kỳ già với nhiều đoạn uốn khúc quanh co. Dự án sẽ làm tổn thương sông Hồng, can thiệp sâu hơn nữa vào hoạt động tự nhiên của nó. Cụ thể là:
* Đoạn sông qua Hà Nội sẽ có một tuyến đê mới, thay thế tuyến đê hiện nay. Tuyến đê này về cơ bản sẽ thu hẹp lại so với đê cũ.
* Dự án đưa ra kế hoạch nạo vét sông nhưng không có giải pháp xử lý lâu dài và chưa tính toán được cụ thể tính hiệu quả .
1) Dư án thành phố sông Hồng chưa đưa ra được những phương án tính toán cụ thể , thuyết phục về biến hình lòng dẫn do dự án làm thay đổi hiện trạng của sông Hồng, đoạn qua hà Nội (chế độ thủy văn, thủy lực của sông Hồng trên toàn tuyến và đoạn qua Hà Nội…?) Mọi tính toán phải có những luận cứ khoa học chắc chắn và tài liệu tin cậy. Tồn tại này có thể do những người thực hiện dự án ít am hiểu lĩnh vực quy hoạch và trị thủy sông Hồng nhưng lại chưa hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng của bộ Thủy lợi cũ nay là bộ NN&PTNT và các nhà khoa học, các chuyên gia chuyên sâu trong lĩnh vự này .
2) Việc lập, thẩm định dự án phải theo các trình tự , thủ tục đã quy định . Hội đồng thẩm định phải có các cơ quan chức năng của ngành thủy lợi (Viện quy hoạch thủy lợi, Viện nghiên cứu thủy lợi, trường đại học thủy lợi, cục đê điều, cục đầu tư và xây dựng cơ bản…), ngành tài nguyên , môi trường, ngành quy hoạch kiến trúc…và các nhà khoa học, chuyên gia có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về các lĩnh vực quy hoạch, địa hình, địa chất, thủy văn, thủy lực, đê điều, chỉnh trị sông…tham gia . Sau khi thẩm định mọi ý kiến cần công bố rộng rãi cho dân biết để đóng góp.
3) Vài cảnh báo
Trận lũ 8/2008 và các trận lũ đã xuất hiện ở châu Á là một cảnh báo .
Tháng 8/2008 do hoàn lưu cơn bão số 4, tình hình mưa lũ của sông Hồng hết sức phức tap . Chỉ với mưa lũ lớn trên sông Thao; sông Đà và sông Lô lũ không lớn, các hồ chứa HB,TB,TQ chỉ xả Q Thủy điện , mực nước Hà Nội đã lên đến gần BĐ2 ( xấp xỉ 10.5m). Đê sông Hồng đoạn qua Hà Nội ( huyện Mê Linh) đã bị sạt, mái kè Dương Hà, thuộc đê hữu Đuống, quận Long Biên (Hà Nội) đã xuất hiện hố sụt 2,5x2,5 m, sâu 0,7 m…
Trong thời đại chúng ta đang sống đã xuất hiện lũ lịch sữ ở châu Á có tần xuất N=250 năm (Lưu vực sông Hồng năm 1971, sông Dương Tử năm 1931…) và năm 2008 bão Nargis tại Mianma đã có tần xuất N= 500 năm . .
Báo cáo về tác động của biến đổi khí hậu đối với các TP lớn ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương do WB và LHQ thực hiện, được công bố ngày 6/8/2008 đã cho biết vùng đồng bằng sông Hồng có nguy cơ xảy ra nhiều đợt lũ lớn hơn so với trận lũ lịch sử năm 1971.
Cần lưu ý là nếu khi xuất hiện lũ lịch sử N=500 năm trở lên còn có thể xuất hiện lưu lượng xả lũ thiết kế của các công trình ở thượng nguồn (trong đó có cả các công trình không ở trong lãnh thổ và ngoài tầm kiểm soát và dự báo của ta , đó là chưa nói đến thảm họa vỡ đập do lũ hay động đất gây ra) .
. ''Dự ánThành phố sông Hồng'' là một viễn cảnh đẹp song phải đối mặt với nhiều ẩn số và những thách thức khó lường.
Download!(PDF; 360KB)
|