Trao đổi
Thiết kế căn hộ chung cư:
‘Chọn quần áo may sẵn hay quần áo may đo?’
TS. Phạm Sỹ Liêm,
Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam
Loại hình nhà ở chung cư có vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển nhà ở nước ta. Thiết kế căn hộ trong chung cư sở hữu chung có giống như cắt may quần áo, có thể may sẵn hàng loạt hay may đo cho từng người? Trong thực tế, căn hộ có loại xây theo mặt bằng “cứng”, nếu muốn ở theo ý mình thì có khi còn phải sửa chữa ít nhiều, có loại xây theo mặt bằng”mềm, chỉ xây hoàn chỉnh tường bao quanh cách âm tốt và cửa chính vững chắc, cùng với các khu vực phục vụ gắn liền với các tuyến đường ống kỹ thuật, còn xây ngăn cách các phòng bằng vật liệu nhẹ và công việc hoàn thiện nội thất thì thực hiện theo đặt hàng cá biệt của bên mua. Đó là hai cách cung ứng căn hộ để người mua có thể lựa chọn.
Khi thiết kế căn hộ chung cư thì phải xem xét những yếu tố nào?
Thứ nhất, theo thực tiễn các nước thì chất lượng và quy mô loại căn hộ phổ thông phụ thuộc vào mức độ thu nhập của tầng lớp trung lưu trong từng giai đoạn phát triển của nước đó, chẳng hạn tại Singapore, nơi căn hộ chung cư là loại nhà ở chủ yếu, thì vào giai đoạn đầu phát triển, dạng căn hộ chủ yếu là căn hộ hai phòng ngủ, còn dạng ba phòng ngủ ít hơn nhiều. Họ cũng có cả căn hộ dạng studio chỉ có vỏn vẹn một phòng đa chức năng. Khi trở thành nước phát triển, dạng căn hộ phổ thông của họ có ba phòng ngủ, còn các căn hộ cũ chuyển cho các hộ nghèo. Tiêu chuẩn ở cũng vậy. Sau Chiến tranh thế giới II, diện tích ở bình quân đầu người trong căn hộ chỉ là 12-15m2, kể cả diện tích phụ, nay đã tăng gấp đôi và hơn nữa. Hiển nhiên đối với người ở nhà riêng lẻ thì lại khác.
Thứ hai, loại hình căn hộ còn phụ thuộc vào yếu tố xã hội, tập quán. Chẳng hạn gia đình nhiều nước Châu Á có tập quán “tứ đại đồng đường”, việc 3-4 thế hệ ở chung dưới một mái nhà là chuyện bình thường. Nay gia đình chuyển vào sống trong căn hộ thì phải thu xếp thế nào? Cho nên nếu cùng tầng có các căn hộ với diện tích khác nhau để thành viên 3-4 thế hệ có thể ở cạnh và chăm sóc nhau.thì rất tiện. Tình hình này cũng đã xuất hiện ở nước ta. Lại còn vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo nữa, trong căn hộ thì các vị trí tôn nghiêm như bàn thờ, gian thờ nên đặt tại vị trí nào là điều cần cân nhắc. Còn chỗ dành cho thú nuôi lại rất được coi trọng trong căn hộ phương Tây.
Thứ ba là yếu tố công nghệ. Ngày nay các tiến bộ công nghệ cho phép tổ chức căn hộ khác trước, tiện nghi hơn, gọn gàng hơn. Tính năng, chất lượng các trang thiết bị nội thất được hiện đai hóa không ngừng mà giá cả lại phải chăng. Gian bếp hiện đại với các thiết bị đun nấu điện và ga, tủ kệ đàng hoàng, lại có quạt hút mùi, nên có thể liên thông với phòng ăn, phòng khách mà cũng không gây trở ngại gì. Với các thiết bị hiện đại, phòng tắm và vệ sinh thậm chí còn có thể là nơi thư dãn. Nơi phơi phóng và chỗ đặt một số thiết bị như tủ lạnh, máy giặt cũng là mối quan tâm của người thiết kế.
Cuối cùng, chất lượng và quy mô căn hộ phổ thông phụ thuộc vào lối sống, làm viêc của chủ hộ và các thành viên trong hộ. Khi kinh tế tri thức phát triển, nhiều người sẽ làm việc tại nhà và liên hệ với đồng nghiệp cùng cơ quan qua mạng. Lúc đó nẩy sinh vấn đề bàn làm việc, tủ hồ sơ v.v.nên đặt tại vị trí nào cho tiện và không cản trở sinh hoạt, nghỉ ngơi của người khác? Thế giới ngày nay còn phát triển mô hình chung cư Soho, trong đó căn hộ và văn phòng cùng tích hợp trong một mặt bằng. Ngay hiện tại, các nhạc sĩ, ca sĩ cũng cần không gian tại căn hộ được cách âm tốt để sáng tác hay luyện tập, còn tầng hầm đôi khi lại cần có khu vực riêng dành cho nhà điêu khắc làm tượng v.v.
Ngoài các yếu tố nói trên, trào lưu kiến trúc xanh đang khuyến khích đưa ánh sáng tự nhiên và cây xanh vào căn hộ, chẳng hạn vườn trên tường (còn gọi là vườn thẳng đứng), góc xanh trong căn hộ… được các doanh nghiệp chuyên trách làm dịch vụ chăm sóc. Ngoài ra còn vườn trên mái, vườn chen giữa các tầng, vườn quanh nhà v.v. thuộc sở hữu chung của các chủ hộ nữa.
Nhân đây xin nói thêm, nhà chung cư có đẳng cấp khác nhau do m2 diện tích căn hộ trong đó có giá thấp, giá trung bình hay giá cao, thậm chí rất đắt như với căn hộ áp mái (pent-house), và các tiện nghi sở hữu chung có thể có chất lượng và mức độ hoàn chỉnh rất khác nhau, nhưng dù thuộc đẳng cấp nào thì vẫn phải có nền móng và kết cấu chịu lực hoàn toàn vững chắc, cửa trổ ra bên ngoài phải kín nước và chịu được áp lực gió mạnh trên cao, thang máy an toàn, chống sét và chống cháy đầy đủ theo đúng các tiêu chuẩn thiết kế nhà cao tầng, còn kiến trúc tòa nhà phải đảm bảo mỹ quan đô thị không chỉ trong tương lai gần mà suốt cả tuổi thọ công trình.
Chọn quần áo may sẵn hay may đo?
Nếu so sánh căn hộ với quần áo thì rõ ràng quần áo may đo sát hợp với kích thước người măc nhưng đắt tiền hơn quần áo may sẵn. Tuy vậy, khác với quần áo, căn hộ không thể hoàn toàn thiết kế cá biệt theo yêu cầu vì nó chỉ là một phần nhỏ của tòa nhà. Ngay trong nhiều dự án bất động sản, đến biệt thự mà người ta còn xây thành dẫy giống nhau tăm tắp chứ riêng gì căn hộ chung cư! Cho nên không có gì lạ khi người mua biệt thự tại dự án nọ trước khi vào ở đã đập sửa bên ngoài rất nhiều khiến báo chí phải lên tiếng. Thực ra họ chỉ muốn nhà mình có bản sắc riêng và đỡ bị về nhầm nhà, nhất là ban đêm! Đối với căn hộ chung cư, kể cả ở nước phát triển, các chủ hộ khi dọn vào ở đều phải sửa chữa ít nhiều, dĩ nhiên với điều kiện không ảnh hưởng đến các hộ khác. Đây là hiện tượng khá phổ biến mà người ta đã tìm cách xử lý bằng cách bán căn hộ có “mặt bằng mềm” để chủ hộ khi mua có thể đặt hàng hoàn thiện theo yêu cầu của mình. Như vậy cũng tương tự như mua quần may sẵn, riêng chiều dài ống quần thì may đo!
Thanh Hải ghi.
|