|
|
Sông Mekong đang khô cạn |
Lúc này đang nóng lên chuyện dòng Mekong cạn kiệt. Một trong mấy nguyên nhân gây khô cạn dòng chảy là ở thượng nguồn người ta xây quá nhiều đập chắn làm thủy điện, tệ nhất là trên dong sông Lan Thương bên Trung Quốc (TQ) (tên sông Mekong nằm ở TQ do TQ đặt tên này).
Cho đến hiện tại có nhiều chứng cớ là TQ họ xây rất nhiều đập lớn lấy cớ thủy điện hoặc thủy lợi chính là cách chặn nước lại. Một khi tích đầy các hồ chứa khổng lồ trên thượng nguồn, dưới hạ nguồn dần khô kiệt chính là lúc biến thành thứ "vũ khí nước" lợi hại để nước này gây sức ép lên các quốc gia hạ nguồn (cả trung nguồn nữa, nếu có thể coi Myanmar, Thái Lan và Lào là như vậy).
Còn 2 nước có sông bị khô hạn mà ảnh hưởng mạnh nhất đến nông nghiệp, ngư nghiệp, chế độ thủy văn là Việt Nam và Campuchia ở hạ nguồn, trong đó Việt Nam là hạ nguồn có nguồn sông đổ ra Biển Đông. Một khi cạn nước Việt Nam bị hạn như Campuchia đã đành, Việt Nam lại còn bị thấm mặn từ biển vào các cánh đồng trù phú của đồng bằng 'sông Cửu Long (9 cửa sông của Mekong là Cửu Long, nước đổ ra biển nên có tên gọi như vậy).
Ngay từ cuối 2009, được một tổ chức "đặt hàng" mình đã viết, rồi tập hợp thêm các bài, biên soạn thành một cuốn Đặc san, định đặt tên là ‘Mekong, dòng sông hữu nghị’. Bản thảo đã tương đối hoàn chỉnh thì vì một vài mắc míu về kỹ thuật, cùng với ‘không khí chính trị’ khi ấy do Ủy ban sông Mekong của Việt Nam rất muốn thuyết phục các nước chung dòng sông này hợp tác trên cơ sở cùng có lợi. Trong số này có TQ mà thái độ hết sức kẻ cả, muốn đứng ngoài. Vì thế phía Việt Nam không muốn làm các động tác truyền thông báo chí "rùm beng" thêm chuyện này. Thái độ của Việt Nam rõ ràng thiện chí, nhưng 5 - 7 năm trôi qua, tình hình dòng sông ngày càng lộ rõ cái nguy cơ suy kiệt vì cái hội chứng chặn dòng làm thủy điện. TQ đầu têu và triển khai một chiến dịch mạnh mẽ, huy động tài lực khổng lồ, lôi kép phân hóa các nước dưới nguồn nước của mình. Thậm chí với bạn Lào gần gũi, bạn cũng tỏ ra phớt lờ lời đề nghị của chúng ta không làm nhà máy thủy điện Sayaburi rất lớn.
Và sau hết, đáng buồn là bản thảo về dòng Mekong của mình chuẩn bị xong đã phải tạm bỏ trong ngăn kéo, trong bộ nhớ máy tính.
Blogger Nguyễn Vĩnh
|