CHƯƠNG VI
ĐO ĐẠC, QUAN TRẮC ĐẬP VÀ CÁC YẾU TỐ KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN
6.1 ĐO ĐẠC, QUAN TRẮC CÁC YÊU TỐ KHI TƯỢNG THỦY VĂN
6.1.1 Mục đích
Đo đạc, quan trắc các yếu tố khí tượng thủy văn trong giai đoạn quản lý vận hành đập và hồ chứa được thực hiện nhằm các mục đích sau đây:
- Phục vụ công tác dự báo lũ, và lập kế hoạch vận hành an toàn hồ chứa và kế hoạch phân phối nước hàng năm (trong kế hoạch quản lý của công ty thủy nông);
- Làm căn cứ để lập và thực hiện kế hoạch sẵn sàng trong tình trạng khẩn cấp (EPP), đảm bảo an toàn cho đập và khu vực hạ du;
- Làm tài liệu đầu vào để kiểm định đập theo quy định và phục vụ cho thiết kế sửa chữa nâng cấp đập khi cần thiết.
- Phục vụ công tác nghiên cứu về môi trường, bồi lắng hồ chứa và các mục đích nghiên cứu khác có liên quan.
6.1.2 Tổ chức quan trắc các yếu tố khí tượng, thủy văn
Các nội dung quan trắc và chỉnh lý số liệu các yếu tố khí tượng, thủy văn đã được quy trong Tiêu chuẩn Việt nam: TCVN 8304:2009 - Công tác thủy văn trong hệ thống thủy lợi. Trong tài liệu này chỉ bổ sung những nội dung cần thiết liên quan đến an toàn đập.
6.1.2.1 Đo lượng mưa trên lưu vực hồ chứa
1. Thiết lập hệ thống trạm đo mưa
- Các trạm đo mưa trên lưu vực phải được bố trí sao cho đảm bảo tính đặc trưng của lượng mưa trên lưu vực. Càng nhiều trạm đo mưa càng đảm bảo độ chính xác của lượng mưa thực tế trên lưu vực.
- Các trạm đo mưa gồm những trạm đo do mạng lưới khí tượng thủy văn đã có và các trạm dùng riêng (do đề xuất của tư vấn thiết kế hoặc chủ đập quyết định) đáp ứng yêu cầu tính toán mưa bình quân lưu vực và lũ đến hồ chứa.
- Đối với lưu vực nhỏ (dưới 100 Km2) thường bố trí 1 đến 2 trạm đo mưa, trong đó tại tuyến công trình nhất thiết có trạm đo mưa. Đối với lưu vực lớn (trên 100 Km2), nên có nhiều hơn 2 trạm đo, được đặt tại các vị trí sao cho phản ảnh được sự phân bố mưa không đều trên lưu vực.
2. Chế độ đo lượng mưa
Đối với công trình hồ chứa, ngoài những quy định về chế độ quan trắc mưa đã nêu trong Tiêu chuẩn Việt nam TCVN 8304:2009, để đảm bảo vận hành an toàn hồ chứa và phục vụ công tác kiểm định đập, cần thiết phải tăng số lần quan trắc mưa trong thời kỳ mùa lũ. Cụ thể như sau:
- Trong thời kỳ mùa lũ đo ít nhất 2 lần một ngày vào lúc 7h và 19h hàng ngày khi trên lưu vực không có mưa lớn;
- Chế độ đo 4 lần 1 ngày (thời đoạn 6 h) ), theo ốp 1h, 7h, 13h, 19h, được áp dụng cho trường hợp trên lưu vực có mưa lớn. Đây là chế độ đo được áp dụng phổ biến đối với các hồ chứa ở nước ta hiện nay;
- Trong trường hợp trên lưu vực có mưa rất to, có khả năng gây lũ lớn tại tuyến công trình hồ chứa, để thực hiện kế hoạch sẵn sàng trong trường hợp khẩn cấp (EPP) đối với các công trình quan trong, có thể yêu cầu áp dụng chế độ đo mưa 8 lần, 12 lần hoặc thậm chí 24 lần 1 ngày.
Mời download Chương 6.
(Ban Biên tập vncold.vn sẽ lần lượt đăng tải 10 chương, 01 phụ lục của Sổ tay vào chuyên mục này, mời bạn đọc đón xem)
|