Tiết  2: Tính toán trường nhiệt độ trong đập trọng lực

       Phan Gia Tranh (Trung Quốc)

       Từ tiết trên (bài “Nguyên lý khống chế nhiệt ở đập bê tông và những biện pháp cơ bản” đã đăng trong mục tư liệu của www.vncold.vn) giới thiệu cho thấy trong thiết kế khống chế nhiệt ở đập trọng lực bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây: (1) Tính toán quá trình thay đổi nhiệt độ trong bê tông; (2) Tính toán do nhiệt độ thay đổi mà sinh ra ứng suất nhiệt độ; (3) Thiết kế và quy hoạch biện pháp khống chế nhiệt và thiết kế tổ chức thi công hữu quan. Trong tiết này trước tiên thảo luận phương pháp tính toán trường nhiệt độ trong bê tông.

I. Các tài liệu cơ bản

       Tiến hành phân tích nhiệt độ đập bê tông cần phải có những tài liệu hoặc một số giả thiết cơ bản, được trình bày như sau:

1.    Tài liệu nhiệt độ không khí ở chân đập. Tài liệu này thường căn cứ vào những ghi chép khí tượng tại chỗ để tiến hành phân tích chỉnh lý. Những số liệu quan trọng nhất là:

-       Nhiệt độ không khí bình quân nhiều năm

-       Nhiệt độ không khí bình quân nhiều tháng

-       Nhiệt độ cao nhất, thấp nhất

-       Biên độ năm của nhiệt độ không khí

-       Biên độ ngày của nhiệt độ không khí

-       Biên độ ngày và biên độ trung gian

-       Nhiệt độ không khí bình quân tháng thường lấy bình quân tháng bảy là cao nhất, tháng giêng là thấp nhất.

2.    Nhiệt độ nước và nhiệt độ nước ngầm ở chân đập.

       ở chân đập nhiệt độ nước sông có thể căn cứ vào tài liệu thực đo. Nhiệt độ của nước so với nhiệt độ không khí thấp hơn một ít, biên độ cũng nhỏ. Nhiệt độ nước ngầm thông thường phải tiến hành công tác khảo sát đặc biệt để xác định. Biên độ thay đổi của nhiệt độ nước ngầm tương đối nhỏ, tức là nhiệt độ cao nhất của nó thấp hơn nhiệt độ cao nhất của không khí hoặc nhiệt độ nước sông, song nhiệt độ thấp nhất lại cao hơn nhiệt độ không khí thấp nhất hoặc nhiệt độ nước sông.

       Còn nhiệt độ nước sau khi hồ chứa hình thành hiển nhiên không có cách gì trong thời kỳ thiết kế có được tài liệu thực đo mà chỉ có thể tham khảo tài liệu khu vực tương tự hoặc tư liệu của hồ chứa có cao độ tương tự để dùng. Nói chung nhiệt độ bình quân năm của hồ chứa ở trên lớp mặt hồ chứa đại thể bằng nhiệt độ bình quân năm của nước sông và xuống dưới thì thấp dần, nhưng đến độ sâu nhất định của hồ chứa (chừng dưới 50m) lại giữ không thay đổi. Số không đổi đó từ 8⁰C ~ 4⁰C tuỳ theo điều kiện khí hậu của khu vực xây dựng để định.

       Nhiệt độ của nước hồ còn có biên độ nhưng so với tiến độ nhiệt độ nước sông nhỏ hơn, nhất là ở vị trí đáy hồ chứa biên độ đó gần bằng 0.

Đóng góp ý kiến về bài viết này