NĂM 2008,
BẮT ĐẦU MIỄN, GIẢM THUỶ LỢI PHÍ
Trong cuộc trả lời phỏng vấn báo chí gần đây, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Cao Đức Phát đã phát biểu một số ý kiến về việc miễn giảm thuỷ lợi phí. Xin trân trọng giới thiệu ý kiến của Bộ trưởng. Những đầu đề nhỏ do chúng tôi tự đặt.
BBT. |
|
Đặt vấn đề miễn giảm thuỷ lợi phí đối với nông dân.
Việc miễn, giảm thuỷ lợi phí đã được Nhà nước ta thực hiện kể từ khi ban hành Nghị định 143/NĐ-CP ngày 28-11-2003, trong đó có quy định rõ là: Không thu khấu hao cơ bản và sửa chữa lớn; không thu tiền điện bơm tiêu úng, không thu chi phí chống hạn vượt định mức. Miễn giảm khi thiên tai, mất mùa và miễn hoàn toàn ở các địa bàn có điều kiện kinh tế khó khăn. Vì vậy, theo tính toán của Cục Thuỷ lợi (Bộ NN&PTNT), với mức thu thủy lợi phí hiện tại, Nhà nước đã hỗ trợ khoảng 50-60% chi phí cho người dân, thể hiện sự ưu việt của Nhà nước ta. Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT hàng năm đề nghị Chính phủ cấp bù và hỗ trợ chống úng, hạn cho các địa phương, như năm 2005 kinh phí chống hạn là 143,8 tỷ đồng, năm 2006 là 48 tỷ đồng và đầu năm 2007 là 95,1 tỷ đồng.
Mặc dù vậy, ở nhiều nơi, thuỷ lợi phí vẫn là khoản đóng góp lớn của nông dân. Điều tra sơ bộ cho thấy ở đồng bằng sông Hồng thuỷ lợi phí chiếm tới 70%, đồng bằng sông Cửu Long là 40%, các tỉnh duyên hải miền Trung chiếm tới 80% tổng các khoản đóng góp của hộ gia đình nông dân trung bình. Tuy vậy, ở từng vùng, miền nước ta, do điều kiện thiên nhiên, các hệ thống thuỷ nông có nhiều khác biệt. Ở vùng đồng bằng sông Hồng, miền núi phía Bắc và miền Trung thì đa số các công trình thuỷ nông phải bơm nhiều cấp mới có đủ nước vào ruộng cho bà con gieo cấy nên chi phí rất cao. Ở khu vực Nam bộ, nhất là khu vực đồng bằng sông Cửu Long thì thiên nhiên ưu đãi nhiều hơn. Bà con chỉ cần bơm 1 cấp hoặc nước tự chảy vào ruộng. Do vậy, chúng tôi đang nghiên cứu đổi mới chính sách thuỷ lợi phí phù hợp cho từng vùng, miền để trình Chính phủ ngay trong tháng 5-2007 và soạn thảo các văn bản pháp quy về thuỷ lợi phí mới để trình cơ quan có thẩm quyền quyết định.
Đề xuất miễn giảm thuỷ lợi phí.
Bộ NN&PTNT cùng Bộ Tài chính đã sơ bộ thống nhất về các nội dung cụ thể để đề xuất Chính phủ miễn, giảm thuỷ lợi phí cho nông dân. Theo đó, Nhà nước sẽ đảm bảo kinh phí vận hành các công trình thuỷ lợi đầu mối. Phần hệ thống nội đồng, các công trình nhỏ sẽ phân cấp chuyển giao cho các tổ chức hợp tác dùng nước của nông dân quản lý. Theo tính toán sơ bộ của Bộ NN&PTNT, để có thể miễn, giảm thuỷ lợi phí, ngân sách Nhà nước hàng năm phải chi ít nhất khoảng 1.000 tỷ đồng cho công tác này. Ngoài ra, cũng cần hỗ trợ thêm để các tổ chức của nông dân duy tu, bảo dưỡng, nâng cấp và vận hành hệ thống nội đồng. Trên cơ sở cân đối các nguồn chi ngân sách, Bộ Tài chính cho biết có thể thực hiện chủ trương này ngay từ năm 2008.
Việc miễn, giảm thuỷ lợi phí trước hết là để hỗ trợ bà con nông dân nghèo, đời sống còn khó khăn ở những vùng đã có công trình thuỷ lợi. Bên cạnh đó, Nhà nước tiếp tục đầu tư, xây dựng và đưa vào sử dụng các công trình thuỷ lợi mới ở những vùng chưa có nguồn nước. Khi miễn hoàn toàn hay giảm thuỷ lợi phí theo từng vùng hoặc từng đối tượng dùng nước thì điều cốt yếu phải đảm bảo cho các hệ thống công trình thuỷ nông tiếp tục phát huy. Chúng tôi đang nghiên cứu, xem xét từng việc cụ thể làm sao để bà con nông dân được miễn, giảm thuỷ lợi phí nhưng vẫn được cấp đủ nước cho sản xuất, sử dụng nước tiết kiệm và hiệu quả.
Về đối tượng được miễn, giảm thuỷ lợi phí, Bộ NN&PTNT thống nhất với ý kiến của Bộ Tài chính miễn, giảm cho bà con nông dân theo hạn điền và kiến nghị tiếp tục miễn hoàn toàn đối với các vùng kinh tế khó khăn. Các hộ dùng nước có diện tích vượt hạn điền, các đơn vị dùng nước cho công nghiệp, sinh hoạt, dịch vụ vẫn phải trả thuỷ lợi phí theo quy định.
Tiếp tục đề xuất giảm bớt những khoản đóng góp khác của nông dân.
Thực hiện chính sách khoan sức dân, Nhà nước ta đã bãi bỏ thuế nông nghiệp. Thay đổi chính sách thuỷ lợi phí chỉ là một phần của chủ trương khoan sức dân, tiếp sức dân mà Bộ NN&PTNT đang tập trung nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ. Thực tế ở các địa phương hiện nay người dân đang phải đóng góp rất nhiều khoản. Bộ NN&PTNT đang khảo sát cụ thể các khoản đóng góp của nông dân. Bình quân các vùng, miền nước ta bà con nông dân đang phải đóng góp 17-28 khoản với mức thu từ 250-700.000 đồng/hộ/năm. Có những vùng bà con chỉ trông cậy vào cây lúa mà đóng góp như vậy làm cho đời sống bà con khó khăn thêm. Bộ NN&PTNT đang nghiên cứu phân loại và đề xuất với Chính phủ bãi bỏ bớt các khoản thu không còn hợp lý như một số loại quỹ và các khoản thu khác để giảm gánh nặng cho nông dân.
30/4/2007.
|